Jeszcze
„wygłupy” czy już agresja?
W
związku z moim sierpniowym postem, zatytułowanym „Teoria
wybitych szyb w praktyce”, spotkałem się z zarzutem, że
demonizuję problem rasistowskich, anty-romskich napisów na murach
żarskich koszar, i „niepotrzebnie jątrzę”, bowiem „niewinni
nastolatkowie w ten sposób dali jedynie upust nadmiarowi hormonów w
okresie pokwitania, bez głębszych, rasistowskich podtekstów i
prawdziwej agresji”.(Pozdrawiam Panią W.) Na pytanie czym jest
„prawdziwa agresja” usłyszałem w odpowiedzi, że to wtedy kiedy
by ich,( czyli Romów) bili albo lżyli bezpośrednio ,albo robili im
„coś gorszego” .
Droga
Pani! Moim celem nie jest jątrzenie, tylko pokazanie prawdziwego
wymiaru naszej osiedlowej rzeczywistości, i zasygnalizowanie
pojawiających się w niej patologii!!! Swoją drogą, znacznie
bardziej interesuje mnie dlaczego nikt jeszcze nic nie zrobił z tymi
napisami? Minęło już ponad pół roku od ich namalowania i żadnym
służbom publicznym ani lokalnym władzom nie przeszkadza, że
nawołują do nienawiści wobec mniejszości etnicznej!!!! Może
są po prostu wyrazem przekonania całej lokalnej społeczności że
tak być powinno???
Władze
Żar i policja nie mogą się zasłaniać brakiem wiedzy na ten temat
, ponieważ ,o ile wiem, dokonano już
oficjalnego zgłoszenia a na
osiedlu mieszka jeden z radnych, który
musi codziennie przejeżdżać
obok tych napisów swoim samochodem. Wyemitowano również krótki
reportaż, o tym zdarzeniu
w lokalnej telewizji, niestety
bez echa!!!
Chyba,
że należy to potraktować jako wizytówkę prawdziwego stanu
świadomości
społecznej i empatii mieszkańców Zawiszy Czarnego, ale
wtedy liczcie się z tym, że informacja „idzie w świat” i
przedstawia was -DRODZY
MIESZKAŃCY! w mało
korzystnym świetle!!! Dlatego z powodu
specyficznego
pojmowania, przez lokalną społeczność
pojęcia AGRESJI,
oraz znając awersję Polaków do słowa pisanego, postanowiłem pomóc w oswojeniu się z tym trudnym problemem, przy niewielkim udziale literatury fachowej!:-))
Interdyscyplinarna
definicja agresji.
Od
dziesięcioleci zjawisko agresji, jako szczególny przejaw ludzkiego
zachowania, przyciąga uwagę psychologów i socjologów, jednak do
tej pory nie udało się opracować jednolitej koncepcji przyczyn
tego zjawiska, ani też jego jednoznacznej definicji. „Część
autorów uważa, że o agresji można mówić tylko wtedy, gdy
skłonność ta występuje z jednoznacznym zamiarem zaszkodzenia
komuś lub czemuś. Inni rozpatrują agresję niezależnie od tego,
czy dana osoba stawia sobie za cel chęć skrzywdzenia kogoś,
względnie uszkodzenia czegoś, czy też traktuje zachowanie
agresywne, jako narzędzie służące osiągnięciu innych celów”1
Najczęściej,
agresja opisywana jest jako zespół działań podejmowanych z
zamiarem sprawienia bólu, cierpienia, szkody; mogących mieć postać
zachowań fizycznych lub słownych, przybierających formy pośrednie
i ukryte oraz symboliczne, często będąc wyładowaniem emocji
złości, gniewu lub irytacji. Może również stanowić przejaw
potrzeby uzyskania pożądanych przedmiotów, lub wartości. „Sam
termin „agressio” pochodzi z języka łacińskiego i oznacza
napad”2
Według słownika psychologicznego pod red. Włodzimierza Szewczuka
„(…) agresja to wszelkie działania fizyczne lub słowne,
których celem jest wyrządzenie krzywdy fizycznej lub psychicznej,
rzeczywistej, bądź symbolicznej jakiejś osobie lub czemuś, co ją
zastępuje”3
Agresja oznacza zatem takie działanie, które powoduje wyładowanie
niezadowolenia lub gniewu na innej osobie, lub rzeczy.
Z
agresją powiązane też jest bezpośrednio zjawisko przemocy, które
badacze niejednokrotnie stosują zamiennie, uznając za tożsame.
Definicja J. Pospiszyla określa przemoc, jako „(...) wszelkie
nieprzypadkowe ataki godzące w osobistą wolność jednostki lub
przyczyniające się do fizycznej, a także psychicznej szkody osoby,
wykraczające poza społeczne zasady wzajemnej relacji”4
Uogólniając,
wszystkie definicje zwracają uwagę na negatywne konsekwencje
zjawiska, a mianowicie: cierpienie, ból, krzywdę ofiary oraz
intensywność emocjonalną zachowania sprawcy. Systematyka agresji
ze względu na jej formy odnosi się najczęściej do rozróżnienia
agresji fizycznej i słownej, lub czynnej i biernej. Agresja fizyczna
polega na bezpośrednim ataku w postaci: bicia, popychania, kopania,
demolowania itp. Agresja słowna przejawia się w postaci obraźliwych
epitetów, gróźb, poniżania godności, wyśmiewania. Agresja
czynna, rozumiana jest jako działanie bezpośrednie natomiast
bierna, jako okazywanie pogardliwego stosunku do innych,
poprzez lekceważenie ich prawa do zachowania godności!!!
Obserwując
polską ulicę, trudno nie odnieść wrażenia, że niewielu naszych
rodaków zdaje sobie sprawę ze swojej agresji wobec innych, tłumacząc takie zachowania naturalną i niewinną potrzebą odreagowania.
Agresja
nieletnich.
Szczególnie
agresja nieletnich stała się w ostatnim
dwudziestoleciu w Polsce
zjawiskiem szeroko rozpowszechnionym i narastającym. „Zaobserwowano
znaczący wzrost liczby przestępstw, których sprawcami są nieletni
poniżej trzynastego roku życia. Coraz częściej też są
rejestrowane poważne przestępstwa popełnione przez kilkuletnie
dzieci”5
Przemoc
i agresja to zachowania świadczące o braku empatii i zaniku wśród
młodego pokolenia, umiejętności radzenia sobie z problemami i
konfliktami. Współczesnej młodzieży zarzuca się odnoszenie
wszystkiego do własnej osoby oraz wzrastającą wrogość wobec
społeczeństwa. Wielu nastolatkom z trudem przychodzi nawiązywanie
i utrzymywanie poprawnych społecznie kontaktów z innymi ludźmi
oraz wykazanie zrozumienia dla cudzych problemów.
Dotyczy
to jednak nie tylko naszego kraju, gdzie zjawisko to tłumaczone jest
konsekwencjami przemian ustrojowych i społecznych, ale również
państw będących na znacznie wyższym etapie rozwoju społecznego
niż Polska. „W Holandii, Niemczech, Szwecji czy Wielkiej Brytanii,
także odnotowuje się stały wzrost przestępczości nieletnich,
obejmującej przestępstwa rozbójnicze, akty wandalizmu oraz gwałty
i pobicia, dokonywane przez coraz młodsze osoby.”.6
Problematyka
ta pojawia się w środkach masowego przekazu, zazwyczaj dopiero po
zaistnieniu tragicznych wydarzeń z udziałem nieletnich przestępców,
w wyniku których, traci życie kolejny człowiek. Jednocześnie
lekceważy się podstawowe sygnały zagrożeń pojawiające się w
czasie, kiedy jeszcze możliwe jest przeciwdziałanie tragedii.
Informacje o agresywnych zachowaniach dzieci, najczęściej budzą
niewiarę i opór ich rodziców. Ci
ostatni,
często poszukują
przyczyn takich zachowań poza własną rodziną, czy środowiskiem
lokalnym, w którym żyją.
Tymczasem,
dopiero przyjęcie pełnej odpowiedzialności za taki stan rzeczy
oraz odkrycie społecznych i psychologicznych mechanizmów tych
zachowań, umożliwi znalezienie metody naprawy sytuacji. Warunek
jest jeden: całe społeczeństwo musi przyjąć na siebie
odpowiedzialność za kształtowanie właściwych postaw młodzieży.
Nie
można chować głowy w piasek i udawać ze nic się nie stało bo „
nadmiar hormonów ” (jak powiedziała Pani W),w niekontrolowanym
środowisku grupy rówieśniczej może być zabójczy dla postronnych
i obyśmy nie byli to my lub ktoś z naszych bliskich!!!
1Grażyna
Durka, Zachowania agresywne uczniów wobec nauczycieli [W:] red.
Grażyna Miłkowska, Anna Napadło, Teoretyczne i praktyczne
aspekty niedostosowania społecznego dzieci, młodzieży i
dorosłych, Stowarzyszenie Penitencjarne „Patronat”, Zielona
Góra 2009, s. 105
2Włodzimierz
Szewczuk, Encyklopedia psychologii, Fundacja Innowacja, Warszawa
1998, s. 1
3Włodzimierz
Szewczuk Słownik Pedagogiczny, Wiedza Powszechna, Warszawa 1989, s.
23
4Kazimierz
Pospiszyl, Przemoc wobec dziecka- zarys teoretyczny koncepcji,
kwartalnik Psychologia Wychowawcza, Nasza Księgarnia, Warszawa
1989 s. 85
5Bronisław
Urban, Zaburzenia w zachowaniu i przestępczość młodzieży,
Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2000, s. 181
6Anthony
Giddens, Socjologia, PWN, Warszawa 2005, s. 252